۱
با خود می اندیشد که به علت شلوغی خیابانها نمی تواند با اتومبیل خود به دانشگاه برود. او به عنوان داور خارجی برای پایان نامه دعوت شده است .با اتومبیل کرایه عازم دانشگاه می شود. در مقصد در می یابد که کرایه نسبت به سه ماه پیش هزار تومان افزایش یافته است . باید شش هزار تومان بپردازد.
2
جلسه دفاع آغاز می شود. استاد راهنما از استاد مشاور تشکر می کند و استاد مشاور از استاد راهنما و از دانشجو نیز به علت تلاش بی شائبه ای که داشته است. دانشجو با سرعت 16 اسلایدی را که تهیه کرده است بی کم و کاست از رو می خواند . از داوران خواسته می شود که نظراتشان را بیان کنند. داور داخلی می فرمایند” مسلما کاری که با نظارت این استادان محترم انجام شده هیچ ایرادی نمی تواند داشته باشد . صرفا چند اشکال نگارشی و غلط تایپی است که در پایان جلسه به دانشجو خواهم داد.داور خارجی کمی سزش گیچ می رود! نوبت اوست. تصمیم می گیرد از خیل کاستی هایی که نوشته است فقط به دو مورد اساسی اشاره کند. می گوید: شما متغیرهای مستقل و وابسته را درست تشخیص نداده اید وآنها را برعکس به کار برده اید. لذا ازمون فرضیه هایتان هم از بن ایراد دارد . روش تحقیقتان را هم نادرست تشخیص داده اید زیرا … داشجو شروع به پاسخگویی می کند. معلوم می شود درک درستی از مفهوم متغیر و فرضیه ندارد. و… استاد راهنما به دانشجو توصیه می کند که ایرادهای داوران را برطرف کند.
3
از حضار خواسته شده جلسه را ترک کند تا هیات برای نمره تصمیم بگیرد. پس از صرف میوه و شیرینی و تعارفات متداول از استادان داور نظرخواهی می شود. داور داخلی با تایید نظر استادان راهنما و مشاور معتقد است که دانشجو تلاش زیادی کرده و باید بالا ترین نمره را بگیرد. داور خارجی معتقد است که به علت ایراد روش شناختی باید پرسشنامه ها تغییر یافته و تحقیق تکرار شود. استادان که گویا نمره دانشجو را نمره خود می دانند این امر را محال می دانند. انان معتقدند که این اشکالات جزئی قابل گذشت است. بالاخره با اصرار استادان، داور خارجی هم از خر شیطان پیاده شده و با کسر سه نمره و انجام اصلاحات رضایت می دهد .
4
جلسه دفاع با قرائت نمره دانشجو پایان می یابد. دانشجویی در راه خود را به داور می رساند و می گوید : این دانشجو مقصر نبود. او نوشتن پایان نامه را به موسسه ای سپرده است که توسط یکی از استادان رشته تاسیس شده است. ظاهرا قرار است این موسسه صرفا دانشجویان را در تدوین پایان نامه راهنمایی کند اما عملا راهنمایی در کار نیست. آن را می نویسد. داور دچار سرگیجه بیشتری می شود.
5
یک ماه بعد از دانشگاه به داور تلفن می شود که چک حق الزحمه داوری آماده است. مجددا با اتومبیل کرایه ای خود را به دانشگاه می رساند . این بار نیز در می یابد که کرایه هزار تومان نسبت به بار قبل افزایش یافته است. چک سی و شش هزار تومانی را تحویل می گیرد. در بازگشت پیش خود حساب می کند که: 12 هزار تومان در رفت و امد اولیه داده ام و در این بار هم 14 هزار تومان. جمعش 24 هزار تومان. مانده آن 12 هزار تومان است. وقتی که صرف رفت و امد و خواندن پایان نامه و شرکت در جلسه دفاع شده قطعا کمتر از 8 ساعت نیست. می شود ساعتی هزار و پانصد تومان. لبخند شیرینی از این معامله شیرین بر لبانش می نشیند . در حالی که به درد دل راننده گوش می دهد تصمیم می گیرد ازین پس نیز این تجارت پر منفعت را از کف ندهد!