چند شب پیش 250 دانشجو میهمان کتابخانه ملی بودند. آنان زبان آموزانی هستند که در 42 کشور در دوره های زبان آموزی فارسی شرکت می کنند. این دانشجویان با همت مرکز سعدی شناسی و دانشگاه شهید بهشتی به مدت یک ماه در یک دوره آموزشی شرکت می کنند. شور و اشتیاق آنان وصف ناپذیر بود. چنان اشعار مولانا ، سعدی و حافظ را با لهجه های شیرین سرمستانه می خواندند که غرور آفرین بود.
به آن شیرین دهنان و حاملان قند پارسی برای انتخاب این زبان زیبا تبریک گفتم . غنای زبان و فرهنگ پارسی موجب شد که ایرانیان اسلام را بپذیرند اما زبان عربی را نه ! اتفاقی که در مصر با تمدن چند هزار ساله اش رخ داد. با پذیرش اسلام زبانشان نیز عربی شد. اما ایرانیان نه تنها زبان خود را حفظ کردند بلکه با تدوین دستور زبان عربی بر غنای آن افزودند. بهیوده نیست که حسنین هیکل روزنامه نگار معروف مصر زمانی گفته بود: اگر فردوسی را نداشتید شما هم مثل ما عرب بودید.
باید قدردان کسانی باشیم که در گسترش زبان و ادب فارسی کوشا هستند. نقل خاطره ای در این زمینه ، مربوط به بیش از نیم قرن پیش درس آموز است :
“حاجی هاشم بیگ پیرمرد صد و چند ساله ایرانی مقیم استامبول برای نگارنده نقل می کرد که مرحوم حاجی رضا قلی خراسانی مدیر و سرپرست دبستان ایرانیان به امر سلطان عبدالمجید به تهمت شورش طلبی به زندان افتاد و مدت چهار سال و نیم در حبس بود. روزی من (حاجی هاشم بیگ) برای احوال پرسی به محبس رفتم . چند مجیدی (1)به من داده گفت این مختصر وجه را به دبستان ایرانیان بدهید. پس از تحقیق معلوم شد مرحوم حاجی رضاقلی در زندان به مامورین محبس زبان و ادبیات فارسی یاد می دهد و حق التعلیم خود را به دبستان ایرانیان اهدا می کند که در محبس هم از ترویج زبان و ادبیات فارسی محرم نماند . ”
مجله: یغما » آبان 1328 – شماره 18 (- از 367 تا 368
1- نام سکه ای معادل پنج قران از نقره در عثمانی منسوب به سلطان عبدالمجید(دهخدا)