باسمه تعالي

جناب آقای اشعری
ریاست محترم سازمان متبوع

با سلام

پیرو نامه دبیر محترم کمیسیون فرهنگی مجمع تشخیص مصلحت، ماده ذیل با چند زیربند پیشنهاد می‌شود:
6- برنامه‌ریزی برای حرکت کشور به سوی جامعه اسلامی دانایی محور از طریق ارتقاء معرفت عمومی.
– افزایش سواد اطلاعاتی در همه اقشار.
– ارتقای سطح خواندن با همکاری همه نهادها و ارگانها.
– ارتقاء و رشد نهادهای آرشیوی و کتابخانه ملی و استانی.
– تسهیل و ارتقای امر نشر کتاب و اطلاعات، اطلاع رسانی و کتابداری.
در این پیشنهاد سعی شده است عناصر کلیدی در امر اطلاعات، اطلاع‌رسانی مورد توجه قرار گیرد. لازم است در هر پیشنهادی مفاهیمی همچون: جامعه معرفتی یا جامعه دانایی محور، سواد اطلاعاتی، ارتقاء سطح خواندن، تسهیل امر نشر و اطلاعات و اطلاع‌رسانی مورد تأکید قرار گیرد.

دکتر فریبرز خسروی
معاون اسناد ملی ایران

این نامه مربوط به 4 سال پیش است .

این استاد فرهیخته نیاز به معرفی ندارند اصولا می گویند معرف باید اجلا از معرف باشد لذا این کار از من بر نمی آید. در پرندگان کتابداری ایران  اگر 1000 بال داشته باشیم . بی شک ایشان یکی از پرهای صاحب نام هستند. حالا بهتر است بدون فوت وقت  پاسخ های روحبخش ایشان توجه کنیم.

مهمترین نظریه ای که ارائه فرموده اید چه بوده است.

نظریات زیادی را صادر فرموده ایم اما مهمترینش " نظریه فرا پست مدرنیستی نانو  هیبرید اطلاعات" است.

می شود توضیح دهید؟

این نظریه فرا پست مدرنیستی است زیرا نسل بعد آن را خواهند فهمید بهمین دلیل هم در دنیا صدا نکرده است.  نانو است زیرا با جشم مسلح هم قابل رویت نیست .خودمانیش این است که به چشم حلال زاده هم نمی آید. هیبرید است زیرا یکسویش دست ما و یکسویش دست  حلقه حلقه بلوری هاست. اطلاعات هم از مفاهیمی است که معنای لیزی دارد. لذا واردش نمی شوم.

ظاهرا نظریه پلورالیسم تکصدایی هم از شماست؟

احسنت! خودمان یادمان رفته بود. آن نظریه را دو دهه پیش در کنفرانسی که در آن استان زرخیز تشکیل شده بود ارائه دادیم. عصاره اش این است که باید جلوی تشتت را در این رشته گرفت. همه حول محور نظریه فرا پست مدرنیستی که ذکرش رفت  جمع شوند و حرفهای پراکنده نزنند و کارهای پراکنده نکنند که این خواست  حلقه  بلوری هاست.

چرا صفت زر خیز را برای آن استان به کار بردید؟

بهتر بود بگویم جواهر خیز . سه طرح اساسی را در آن استان اجرا کردیم که طرح های بسیار عظیم و پر بها و حیات بخشی بودند که زندگی ما و اطرافیانمان را متحول کرد. اگر این طرح ها بکار گرفته شوند ظرف چهل سال آینده تحولات شگرفی در افق کتابداری ظاهر خواهد شد. از آن مهمتر این بود که طرحی را که حلقه بلوری ها پیش پرداختش را هم گرفته بودند از چنگشان دراوردیم .

 به نظر شما مهمترین چالش در کتابداری ایران جیست؟

مسائل چالشی زیادی را کتابداری ایران با خود دارد. زیاد شدن دکاتره ، نام رشته ، زیاد شدن  دست در گرفتن طرح ها و … اما به نظر من بزرگترین آن وجود  حلقه بلوری ها در این حوزه است. آنها قصد دارند با کسوت کتابدارانه ظاهر شوند و شبانه کتابدارن و افکار آنان را بربایند و بشود آنچه نباید شود.از نفوذ غیر خودی ها پرهیز کنید و درهای گروه ها و کتابخانه ها را سه قفله نمایید.

کدام اثرتان را بیشتر دوست دارید؟

حمل بر خود ستایی نشود همه را خیلی دوست دارم . اما بعضی از این مطالب خدمت زیادی به من و جامعه کتابداری کرده اند . یک بار در سمینار ارائه شده اند . چند بار سرمقاله شده اند . باز مقاله شده اند . بعد کتاب شده اند . جالب است که در این ظهورات متعدد یک نقطه هم به آنها اضافه نشده است.  این  نشان از صلابت و استحکام نظرات است.

بالاخره کدام را بیشتر می پسندید؟

کتاب "کشف البلورات  فی شیرازه المکتوبات" است که حدود سه دهه پیش منتشر شد . بعدا با توجه به استقبال شدید با نام پست مدرنیستی  " تبار شناسی بلوریان : تحلیلی جامعه شناختی از پدیده بلوریان    به زیور طبع آراسته شد.

این نوشته در شیرازه سال اول – شماره ی چهارم / خرداد و تیر 1387 منتشر شده است 

پرده 1

تلفن زنگ می زند . از دانشگاه یک شهر گرمسیری است. خانمی با احتیاط و ادب می فرمایند: چون در کپی حکم شما مدرک را ننوشته اند لازم است یک کپی از مدرک تحصیلیتان را نیز ارسال فرمایید. عرض می شود که چطور در موقع دادن حکم داوری چنین دقتی را نمی کنید. می گویند: می دانیم که این خواسته ها درست نیست اما قسمت مالی بسیار سخت گیر است. عرض می کنم من از خیر حق الزحمه داوری این دو رساله دکتری گذشتم آن را به کپر نشینان شهرتان هدیه می کنم! و گوشی را قطع می کنم. از شما پنهان نباشد احساس می کنم که ایثار بزرگی کرده ام !

دو روز بعد ، از قسمت مالی همان دانشگاه  زنگ می زنند. چند باره خواسته ارسال مدرک تحصیلی را تکرار می کنند . من هم که سر قوز افتاده ام همان فرمول ایثارگرانه را بیان می کنم و او نیز توضیح می دهد که ما اینجا متولی بیت المالیم نمی توانیم در حراست آن کوتاهی کنیم . من هم  به خاطر ایستادگیش در حراست از بیت المال  و حساسیت بالای اختلاس سنجیش به او تبریک می گویم و گوشی را قطع می کنم.

پرده 2

تلفن زنگ می زند . از قسمت مالی دانشگاه همان شهر گرمسیری است . خبر مسرت بخش واریز حق الزحمه یکی از داوری ها را پس از چهارده ماه به اطلاع می رسانند . ظاهرا پا در میانی استادان دعوت کننده آن شهر گرمسیری افاقه کرده و حافظان بیت المال کوتاه آمده اند. حسابم را که کنترل می کنم می بینم مبلغ 391744 ریال وجه رایج واریز فرموده اند . خوب تصدیق می کنید که این حجم از نقل و انتقال مالی  نیاز به آن مقدار سخت گیری هم داشت .حال بد نیست محاسبه  هزینه سودمندی این جابجایی را انجام دهیم :

1-      صرف اقلا 7 ساعت مطالعه رساله ای سه کیلویی!

2-      وقت گذاری برای رفت و برگشت : از ساعت سه بعد از امروز تا 10 فردا شب

3-      پرداخت دو 14 هزار تومان  برای رفت و برگشت به مهرآباد و 4 هزار تومان برای رفتن به فرودگاه آن شهر گرمسیری.

4-      اگر مبالغ  دو بند فوق را جمع کنیم می شود 32 هزار تومان و اگر از مبلغ پرداختی کم کنیم می ماند 51744 ریال وجه رایج

5-      اگر این مبلغ را به ساعات صرف شده تقسیم کنیم می شود ساعتی 1381 ریال!

خوب واقعا ملاحظه می فرمایید اگر میزان اختلاس سنجی شماهم مانند بخش مالی آن دانشگاه بالا باشد برای این مقدار پرداخت ضروری و بلکه واجب است که مر مقررات رعایت شود.

پرده آخر:

در دفتر یکی از هم دبیرستانی هایم هستم . تلفن زنگ می زند . گوشی را برمی دارد. موضوع قیمت ارز است . ایشان رضایت می دهد که با قیمت دو هزار و پنجاه تومان کار انجام شود.

ناشیانه می گویم : واقعا کارتان سخت شده ، قیمت ارز روز به روز بالاتر می رود. می گوید این عامل ما در بانک ، آدم با وجدانی است خیلی هوای ما را دارد. دیروز می خواست دلارها  را با 1970 تومان بفروشد . خودش یک روز صبر کرد و امروز با 80 بالا برایم فروخت آدم امینی است و حافظ منافع ماست.

 من که هاج و واج شده ام در می مانم که موضوع چیست. از او می پرسم مگر تو واردات نمی کنی ؟ می گوید چرا. می گویم پس چرا ارزهایت را می فروشی. ملیحانه نگاه عاقلانه ای می کند و می گوید که هم در کار وارداتم هم صادرات . از توضیحات او متوجه می شوم که این تاجر با وجدان مثلا سیصد هزار دلار ارز با قیمت مرجع را که مثلا 1300 تومان برایش تمام می شود از سیستم بانکی می گیرد و جنس وارد می کند . نمی دانم چه جنسی فرض کنیم غشگیر کتاب! جنس ها از مرزهای گرمسیری وارد و در گمرک اعلام وصول و ترخیص می شود و تعهد او هم به بانک انجام شده تلقی می شود . بعد همین جنس ها بار زده می شود و مستقیم از مرزهای شمالی صادر می شود و ارز کالای صادراتی به حساب ایشان واریز می شود . ارزی که حالا مبدء خارجی دارد و او می تواند با قیمت توافقی و آزاد بفروشد.

من هم اختلاس سنجیم مثل بخش مالی آن دانشگاه گرمسیری به حرکت در آمده است . در ذهنم 750را در سیصد هزار ضرب می کنم .در تعداد صفرها کم می آورم . از او می پرسم چقدر وقت می گذاری ؟ می گوید برای هر محموله جهار پنج روز و گاهی هم مجبور می شوم برای بعضی محموله  ها یک روز به بنادر جنوب که گرمسیر است صفر کنم که در تابستان کار سخت و کلافه کننده ای است .

مشغول محاسبه هزینه سودمندی او می شوم که وسط راه منصرف شده ، با خودم می اندیشم که بین گرمسیر اینان تا گرمسیر ما چقدر فاصله است !

البته بر همگان واضح و مبرهن است  آنچه که آمد طنز و مطایبه است و مربوط به این مرز و بوم نیست . چنین اتفاقاتی معمولا در کشورهای دوست مثل بنین و جزایر قمر اتفاق می افتد و شان این آب و خاک به دور از این کاستی هاست .

آمده بود و گله مند که : سال هاست در پی مکمل خویش است اما نیافته است . گفتم : اقلا در پی متمم خویش باش . با حسرت گفت : به ده درجه هم راضی شده ام اما یافت می نشود!!

بعد از جلسه ای با نخبگان و خبرگان ، برای زدون ملال حاصل از جلسه و تنفس هوایی لطیف راهی چایخانه شدم ! سه جوان در میز بغلی بودند . سعی می کردند با دود قلیان مثلث بسازند . یکی از آنها لهجه شیرین آبادانی داشت . گفت: ایکه کاری نداره من متساوی الاضلاعشو می سازم . به شوخی به او گفتم اگر عمود منصفش هم رسم کنی همگی نهار مهمان من . دقایقی مشغول بود! به خط راست هم راضی شدیم اما او هذلولی می ساخت و می گفت : مثل ایکه هوای آبادان با تهرون فرق داره مه تو ایسگا هفت عکس عامومو می کشیدم! وقتی به آنها گفتم چرا در این هوای آلوده تهران با کشیدن قلیان به خود آسییب بیشتری می زنید . پاسخشان سریع و صریح بود. باید خدا را شکر کنیم که شیشه نمی کشیم !